Analyse – Over een glazenwasser die zijn eigen ziel poetste

Op het Hof van Assisen wint de waarheid altijd het gevecht tegen de leugen of het defecte geheugen. Ook nu. De volkse Antwerpse glazenmaker Stef Du Lion was naar zijn proces gekomen in de vaste overtuiging dat het bekennen van vier moorden volstaat om min of meer met rust gelaten te worden tijdens het proces.

• Hij had, in ruil voor die vermeende rust, zelfs twee moorden meer bekend dan gevraagd. Het werd vanaf de eerste dag evenwel gênant voor hem met al die vervelende vragen over de stukjes geheugen die bij hem ontbraken en de grove onwaarschijnlijkheid in zijn relaas over de vier moorden.
• Had hij deze vrouwen niet eerst ‘uitgeschakeld’ vooraleer hen seksueel geweld aan te doen? En niet omgekeerd: eerst de seks en daarna de dood? En zeker niet zijn vertelling als zouden drie van de vier vrouwen min of meer aanleiding hebben gegeven tot het moordende misverstand.
• Elke procesdag verloor hij meer geloofwaardigheid en zelfverzekerdheid, tot er de zesde procesdag niets meer van overbleef. De bekentenissen kwamen er, hoewel er details blijven die hij vanuit zijn eergevoel niet kan toegeven.
• Na de doortocht straks van zijn vrouwen en kinderen, zal enkel het wrak Du Lion overblijven. In ruil zal hij nu niets meer hoeven te verbergen want er blijft niets over.

Wie of wat maakte van Stef Du Lion opnieuw een mens?

De volgende weken, maanden, zelfs jaren zal de vraag blijven wie of wat Stef Du Lion, na dertig jaar van liegen en negeren, zo ver gekregen heeft dat de waarheid nu zijn enige bondgenoot is geworden.

• • Is het de studie van de bijbel, een boek waarvan hij in de gevangenis voor het eerst hoorde en waarin hij nu dagelijks leest?
  • Is het tragische doortocht van de mannen die door zijn toedoen onschuldig in de gevangenis zaten of de families van zijn slachtoffers die hem, in hun radeloos gezoek naar de waarheid, vanop de getuigenstoel mochten toespreken, zelfs uitkafferen en beschimpen?
  • Zijn het de vier psychiaters die hem, in hun bevlogen jargon, duidelijk maakten dat hij wél weet wat er gebeurd is, tot in de kleinste details, maar dat hij de waarheid gewoonweg niet durft zeggen omdat anders van zijn imago alleen stof en as overblijft?
  • Of is het de rol van voorzitter Dirk Thys die de doorslag heeft gegeven door, dag na dag, met een bijna onwaarschijnlijke hoffelijkheid, vragen te blijven stellen en hem tegelijk woordeloos te laten aanvoelen dat de waarheid spreken van de beschuldigde een minder slecht mens zou maken?
  • Of is het Jef Vermassen die, met zijn grote kennis van de gedachtewereld van de seriemoordenaars, op het juiste moment de juiste vragen stelde en zich zelfs als therapeut gedroeg om Du Lion naar de verlossende antwoorden te begeleiden?
  • Of was het toch Vanessa Demares (1982), dochter van de vermoorde Eve Poppe, die de gevoeligste snaar van Du Lion kon raken door hem toe te spreken zoals een dochter zou doen tegenover een onwillige vader? Hij luisterde in tranen naar haar en, allicht voor de allereerste maal, kon hij zich inleven in het verdriet van een medemens. ‘Ge hebt gelijk, Vanessa, ik zal zeggen hoe het gegaan is in 1979. Uw moeder heeft niets verkeerd gedaan, ik was het…’