Vanaf nu opnieuw serieus
Hof van Cassatie ongerust, iedereen ongerust
‘Het wordt een gevaarlijk spel’

Mercuriale van de procureur-generaal bij het Hof van Cassatie:
de rechter op alle fronten

 De traditionele openingsrede van procureur-generaal bij het Hof van Cassatie André Henkes, die op 1 september wordt uitgesproken ter gelegenheid van de plechtige openingszitting van het Hof bij de aanvang van het gerechtelijk jaar 2023-2024, zal gewijd worden aan het volgende onderwerp: “Rechters, procureurs, rechterlijke orde, quo vadimus?”

De procureur-generaal zal hierin een uiteenzetting geven over de scheiding van de machten, de jurisdictionele domeinen, de rechter-“activist”, die zowel een politieke actor is geworden als een manager in het verzelfstandigd beheer van de rechterlijke orde dat op weg is om te worden verwezenlijkt.

De rechter is een politieke actor geworden
De rol van de beroepsrechter staat centraal in zijn reflectie.
Zoals de muzikant die een stuk speelt dat door een andere componist werd geschreven, baseert de beroepsrechter zich op de uitlegging zelf van de wetteksten. Daarom is volgens André Henkes de rechter een politieke actor; hij is immers een actor van de wet.

Maar er is meer:
Op basis van concrete vaststellingen uit het werkveld zal de procureur-generaal uiteenzetten hoe en waarom de functie van het “rechtspreken” fundamenteel is veranderd, waarom de rechter wordt gedwongen om zich op gevaarlijk terrein te begeven, waar de regelgeving ontoereikend of zelfs onbestaande is, en aan welke talrijke bezorgdheden de rechters voortaan het hoofd moeten bieden.

Management
De rechter ingelijfd in het new public management
De gecontractualiseerde justitie
Justitie is gratis, zegt men, maar ze heeft wel een kostprijs. Om met beperkte middelen die kostprijs te beheren, heeft de wetgever de structuren en de beheermethodes van de rechterlijke organisatie volledig herzien. Personeelsmiddelen en financiële middelen zullen worden gecontractualiseerd. Rechters (en procureurs) zullen zich als bedrijfsleiders moeten opstellen.
Een risicovolle uitdaging waarrond controverse bestaat.
Eén zaak staat vast: rechtspreken is geen lastminutedeal!