Zomerserie
Ernest Claes en zijn Os en zijn Ezel
Uit het boek ‘Van den Os en den Ezel’ uit 1942, geschreven door de grote verteller Ernest Claes. In de oude spelling. Een verhaal krachtig door de eenvoud van woorden. Door hem te lezen, ben ik zelf ook beginnen schrijven. Mensen, jonger dan 60, hebben nooit van Ernest Claes gehoord en er nooit iets van gelezen. Ze weten niet wat ze missen en hoe ons onderwijs heeft gefaald.
Zo begint het: “…Gisteren werd Roze Laerens begraven. Daar waren niet veel menschen in de kerk. Roze Laerens was maar een eenvoudig vrouwmensch, en zoo waren alleen eenige kinderen naar dien dienst gekomen, met enkele oude menschen, en vijf oudstrijders. Ook de burgemeester was er en de veldwachter. Het was een begrafenis derde klas, mijnheer Pastoor deed de mis, en ging daarna mee naar het kerkhof. Daar was niemand die schreide, toen de kist van Roze Laerens in den kuil werd neergelaten. De kinderen keken zooals gewoonlijk benieuwd toe, en luisterden naar het bonken van de aarde op de kist. Het was klaar mooi weer.
Roze Laerens heeft een man gehad en vijf kinderen, vier zonen en een dochter. Ze woonden op een boerderijtje een tien minuten buiten het dorp, den westkant uit, daar waar de weg een bocht maakt en de olmenbomen beginnen. Het was een lang en laag huis van rooden baksteen en met pannen gedekt. Vroeger was het van leem, met een strooien dak, maar Laerens zaliger had het in steen opgetrokken toen de kinderen grooter werden. Ze wonnen daar goed den kost. Het stuk land dat achter het huis lag, van aan den steenweg tot aan de beek, was hun eigendom.
Laerens kwam op een zondagnacht bedronken naar huis van het dorp. Het was in het begin van Maart, en daar viel een kouden regen. Hij kon de achterdeur niet open krijgen en hij viel in slaap naast den gevel. Tegen den morgen sleurde Roze hem naar binnen en hielp hem in bed. Op het eind van April werd hij begraven.
Toen kwam voor Roze Laerens een zware tijd. De oudste van de jongens, Peer, was negentien, en de jongste, Bert, was tien jaar oud. (…)
